Việc điều chỉnh lưu lượng nước, chất lỏng là một việc làm rất quan trọng. Tùy thuộc vào hoàn cảnh mà chúng ta cần chúng chảy nhanh hay chảy chậm, ít hoặc nhiều. Van bi là một thiết bị công nghiệp quan trọng giúp chúng ta dễ dàng thực hiện điều đó. Ngoài ra, nó còn giúp đóng mở nguồn nước, thay đổi hướng dòng chảy những khi cần thiết, đặc biệt là lúc xảy ra sự cố với đường ống. Việc hiểu rõ về cấu tạo, từng ưu nhược điểm của van bi sẽ giúp chúng ta có thể sử dụng và bảo quản nó lâu bền hơn. Ngoài ra, lúc thiết bị này xảy ra các lỗi cũng có thể nhanh chóng xử lý tình huống, tránh gây ra nhiều thiệt hại.
Van bi hay còn được biết đến với cái tên Ball valve là một thiết bị cơ khí sử dụng góc quay nhỏ hơn hoặc bằng 90 ° để đóng mở, điều tiết dòng chảy của lưu chất trong hệ thống đường ống. Đĩa của van là một viên bi được làm từ kim loại hoặc nhựa, đục một lỗ xuyên qua tâm. Van sẽ mở hoàn toàn khi chiều của lỗ nằm song song với dòng chảy của lưu chất. Và nó sẽ đóng hoàn toàn khi lỗ nằm vuông góc với dòng chảy của lưu chất. Có một tay gạt được lắp phía trên của trục van, bằng cách gạt nó theo góc 90 độ, chúng ta có thể đóng mở thiết bị này.
Một van bi thường có 5 bộ phận chính, gồm: thân, trục, bi, gioăng làm kín và tay gạt. Trong đó, thân van là bộ phận chính để lắp ghép các chi tiết khác. Bộ phận này thường được làm từ đồng, inox, gang, thép,.. Phần bi hay còn được biết đến là đĩa van, có dạng hình cầu và được đục lỗ xuyên tâm. Nó thường được làm từ thép không gỉ có độ cứng cao và độ ăn mòn thấp, giúp chúng trở nên chắc chắn và bền hơn. Đây được coi là chi tiết chính trong việc đóng mở van. Nó thường được cố định bởi gioăng làm kín và trục.
Bộ phận thứ ba chính là trục van, đây là bộ phận có vai trò kết nối và truyền lực từ tay gạt, (vô lăng), truyền động tới bi. Trục van thường được làm từ hợp kim cứng, khả năng chống ăn mòn cao. Bộ phận ngăn chặn môi chất bị rò rỉ ra bên ngoài có tên là gioăng làm kín. Chất liệu làm gioăng có thể là teflon, hay các loại cao su chịu lực, vật liệu mềm, Graphite, Viton,Reinforced Teflon (PTFE),… Cuối cùng chính là bộ phận tay gạt, được biết đến như một chi tiết dùng để thao tác đóng, mở van, làm bằng thép hoặc gang. Phần tay gạt này có thể thay thế bằng hộp số và vô lăng ( tay quay) trong trường hợp các đường ống có kích thước và áp suất lớn. Cũng có thể dùng trong những bộ chuyền động bằng khí nén, điện, khi sử dụng trong các hệ thống tự động hóa.
Van bi dạng pull port có đường kính lỗ bi bằng với đường kính ống, điều này giúp giảm lực ma sát giữa lưu chất và van, đồng thời không bị tụt áp đường ống, dòng chảy diễn ra bình thường. Tuy nhiên, nó chỉ sử dụng khi cần lưu lượng dòng chảy lớn, vì thiết kế của van khá lớn và đắt tiền. Lấy ví dụ cho việc này, khi cần làm sạch và nạo sạch đường ống thì cần một áp lực cao và lưu lượng chất lỏng lớn, lúc đó người ta sẽ sử dụng van loại pull port Hẳn có lẽ nhiều người trong chúng ta đã biết rằng van bi là thiết bị dùng để đóng mở dòng chảy, điều tiết lưu lượng nước trong hệ thống đường ống, đặc biệt là trong các nhà máy. Việc hiểu rõ từng loại van cũng như cấu tạo của chúng sẽ giúp chúng ta chọn được thiết bị phù hợp với mục đích sử dụng. Nhờ đó mà các hoạt động sinh hoạt và sản xuất cũng diễn ra dễ dàng và ổn định hơn.
>>> Xem thêm : van khí nén – Top 5 loại van bi có độ bền và được khuyên dùng nhất hiện nay là gì?
